刘文杰秘书长会见台湾中华铺面工程学会代表（图）
Saksanma vai Germanii (saks.: Deutschland, veps?n transkripcii ?Doi?land?), t?uz' oficialine nimituz — Saksanman (Germanijan) Federativine Tazovaldkund (saksan kelel: Bundesrepublik Deutschland); j?rgeli?paginas muga?o — Nemcanma, om valdkund Evropan p?ivlaskmas, Pohjoi?en da Baltijan meriden randi?toidenke. Federacijan p?lidn da kaiki? suremb lidn om Berlin. Federali?en ohjastusen ministrusiden da agentusiden pala sijadase vanhas Bonn-p?lidnas.
?Flag
|
?Valdkundznam
|
| P?lidn | Berlin |
| El?jiden lugu?(2018) | 80,457,737[1]?ristitud |
| Pind | 357,022?km2 |
| |
| Kel' | saksan (germanijan) |
| Valdkundan p?mez' | Frank-Val'ter ?tainmaier |
| P?ministr | Olaf ?ol'c |
| Religii | hristanuskond, ateizm |
| Valüt | evro (€) (EUR)[2] |
| Internet-domen | .de[3] |
| Telefonkod | +49 |
| Aigv? | tal'vel UTC+1, kezal UTC+2 |
Ristiti?ton lugun m?dhe valdkund om kaiki? suremb P?ivlaskmai?es Evropas da otab 16:nden sijan mail'mas.
Vsp?i 1955 om PAKO:n ühtnijaks (eziaugui?in p?ivlaskmaine pala), vsp?i 1958 om üks' Eü:n alusenpanijaks da sen ühtnijaks (muga?o p?ivlaskmaine pala eziaugui?e?ti).
Istorii
vajehtaSaksanman valdkundan aluz om pandud vn 962 2. p?iv?l uhokud, konz Otton I k?ndihe Püh?n Rimalai?en imperijan ezm?i?eks imperatoraks. Imperii oli olmas vhesai 1806, ?ihozi franci?en Napoleon I-sodak?sknikan naprindan m?dhe. En??ed federacijanmad s?dihe ühti?tusid: Pohjoi?saksanman ühti?tuz, Avstrijan imperii, Prussii. Vl 1870 udesnimitihe Pohjoi?saksanman ühti?tust Germanijan imperijaks. Se ühtni Ezm?i?he mail'man sodaha, sai kilt, i Veimaran Tazovaldkund oli tedotadud. Vsp?i 1933 nacistine Saksanma oli, se tuli lophu Toi?en mail'man sodan rezul'tataks.
En??en Prussijan territorii NSTü i Pol'?anma jagoiba keskneze, deportiruihe saksalai?id sen agjoi?p?i. Saksanman federacijanmad oliba jagadud AüV:oiden, Suren Britanijan, Francijan i NSTü:n keskes. Nevondkundaline pala oli olmas eri?i kuti Germanijan Demokratine Tazovaldkund i P?ivnouzmaine Berlin vilusodan tagut. P?ivlaskmai?ed da p?ivnouzmai?ed Saksanman palad ühtniba vn 1990 3. p?iv?l redukud.
Konstitucii
vajehtaValdkundan ezm?ine Konstitucii (saks.: Grundgesetz ?P?k?skuz?, GG) oli olmas vsp?i 1919 vajehtusita. Nügüdl?ine kahtenz' lugul Konstitucii[4][5] tuli v?ghe vn 1949 23. p?iv?l semendkud p?ivlaskmai?i? federacijanmai?, vl 1957 — Saaras, vl 1990 — Berlinas da p?ivnouzmai?i? federacijanmai?.
Geografijan andmused
vajehta
?Saksanmal om mavaldkundr?unoid Pol'?anmanke (piduz — 467 km) da ?ehanmanke (704 km pitte) p?ivnouzmai?es, Avstrijanke (801 km) da ?veicarijanke (348 km) suves, Francijanke suvip?ivlaskmas (418 km), Lüksemburganke (128 km), Bel'gijanke (133 km) da Alamaidenke (575 km) p?ivlaskmas, Danijanke pohjoi?es (140 km). ühthine r?unoiden piduz — 3714 km. Pohjoi?en da Baltijan meriden randanpird om 2389 km.
Reljef om tazo da kukhikaz pohjoi?palas, Al'pad da sen ezim?gi?t sijadasoi? suvipalas. Kaiki? korktemb ?okkoim om Cug?pitce-m?genp? (saks.: Zugspitze) Avstrijan r?unal, 2 962 metrad. Znamasi?ed joged oma Rein, Dunai, El'b, Vezer i Oder, ned s?das i?eze basseinoid i ühtenzoittas laivkanalil.
Klimat om ven meren pohjoi?es i kontinentaline suvipalas.
Londuseli?ed p?varad oma kivihil', bur hil', londuseline gaz, raudkivend, vas'k, nikel', uran; toi?ed varad — pota?, keitandsol, sauvondmaterialad, mecad, mustma.
Politine sistem
vajehta
?Saksanma om federativine konstitucine parlamentine tazovaldkund. Valdkundan p?mez' om Federaline prezident (saks.: Bundespr?sident). Keratas Federali?t Suimad (Federali?en Parlamentan da federacijanmaiden ezitajad oma ühteverzin sig?) vali?emha h?ndast videks vodeks, kahtenden strokun voimuz om olmas. Federali?en ohjastusen p?mez' om federaline kancler (saks. Bundeskanzler), prezident paneb h?ndast radsijha.
Federaline k?skusenandai tobmuz om kaks'palaine. üks' pala om üks'kodine Federaline Parlament (saks.: Bundestag), kaik rahvaz vali?eb sen 631 ühtnijad nell?ks vodeks. Federacijanmaiden suimad valitas i?eze 69 ezitajad Federali?he Nevondkundha (saks.: Bundesrat), sen ühtnijad ei antkoi p?stta hubatajid k?skusid eri?iden maiden t?ht.
Nügüdl?ine prezident om Frank-Val'ter ?tainmaier vn 2017 kev?z'kun 19. p?iv?sp?i. J?rgenduseli?ed vali?endad Bundestag:ha oliba vn 2021 26. p?iv?l sügüz'kud. Olaf ?ol'c radab p?ministran (ühesanden lugul federali?en kancleran) vn 2021 tal'vkun 8. p?iv?sp?i. Edeline federaline kancler om Angela Merkel', radoi vn 2005 kül'mkun 22. p?iv?sp?i nell' strokud j?l'geten.
Valdkundan Prezidentiden nimikirjutez:
| 1 | Teodor Hoiss (1884?1963) | FDP | 1949?1959 | |
| 2 | Hainrih Lübke (1894?1972) | CDU | 1959?1969 | |
| 3 | Gustav Hainemann (1899?1976) | SPD | 1969?1974 | |
| 4 | Val'ter ?el' (1919?2016) | FDP | 1974?1979 | |
| 5 | Karl Karstens (1914?1992) | CDU | 1979?1984 | |
| 6 | Rihard fon Vaiczeker (1920?2015) | CDU | 1984?1994 | |
| 7 | Roman Hercog (1934?2017) | CDU | 1994?1999 | |
| 8 | Johannes Rau (1931?2006) | SPD | 1999?2004 | |
| 9 | Horst K?ler (sünd. 1943) | CDU | 2004?2010 | |
| 10 | Kristjan Vul'ff (sünd. 1959) | CDU | 2010?2012 | |
| 11 | Joahim Gauk (sünd. 1940) | partijatoi | 2012?2017 | |
| 12 | Frank-Val'ter ?tainmaier (sünd. 1956) | SPD | 2017— |
Administrativi?-territorialine jagand
vajehta???Kacu kirjutuz: Saksanman administrativi?-territorialine jagand.
Saksanma jagase 16 federacijanmaks (saks.: Bundesland vai muite Land). Vl 2009 ned alajagasoi? 403 ümbrikoks (saks.: Kreise), sid? kesken om 102 lidnümbrikod da 301 kül?ümbrikod.
El?jad
vajehtaNene rahvahad el?das Saksanmas (enamba 1?% vl 2017, ozutadud rahvahudenke): saksalai?ed — 87,2?%, turkad — 1,8?%, pol'?anmalai?ed — 1,0?%, sirijalai?ed — 1,0?%, toi?ed rahvahad — 9,0?%. Vl 2017 valdkundan el?jiden lugu oli 80,594,017 ristitud. Kaiki? suremb valdkundan ristiti?t om enamba 80 mln el?jid vsp?i 1992 (82,536,680 rist. vl 2003).
Uskondan m?dhe (2018): riman katolikad — 27,7?%, protestantad — 25,5?%, islamanuskojad — 5,1?%, ortodoksi?ed hristanuskojad — 1,9?%, toi?ed hristanuskojad — 1,1?%, toi?ed uskojad — 0,9?%, religijatomad — 37,8?%.
Toi?ed j?redad lidnad (enamba 600 tuh. ristituid vl 2010, surembasp?i penembha): Gamburg, Münhen, K?l'n, Frankfurt Mainal, ?tuttgart. Sei?eme el?jad ühesasp?i oma lidnalai?ed (2020).
I?anduz
vajehtaümbriradai tegimi?t otab enamba sijad i?anduses mi toi?il ?ingotadud mail. Valdkundan tegimi?ton erili?uz om ?isarakoi?en ma?ini?tonsauvomi?en olend: avtosauvomine, t?ma?integimi?t, tarkoiged, elektrotehnine i transportine ma?ini?tonsauvomine. Varatoitab i?taze maidol da lehm?nlihal t?udes m?ras, vinan i oluden tehmine ottas znamasi?t sijad mai?anduses. Sil-?o aigal i?andusen nügüd'aigaine puhtaz form rippub londuseli?en gazan tondasp?i, i?eze samine katab vai?e vident palad kulutusesp?i. Vai?e üks' kivivoimareig om valdkundas. Elektrusen tehmine AES:oil tuli lophu vodele 2022.
Saksanma om koumanz' surtte ekonomik mail'mas kogosüd?iproduktan nominalan m?dhe (4,71 trln US$ vl 2024, endustuz) i videnz' ostmi?mahtusen paritetan m?dhe (4,15 trln US$ vl 2017[6], 6,02 trln US$ vl 2024), kaiki? j?redamb Evropas. P?ivnouzmai?ed federacijanmad j?das p?ivlaskmai?i?p?i ühthi?he ?ingoteshe kacten. Suriden kompanijoiden enamba kaht koumandest om keskitadud vidhe maha (v?gen polendusen m?dhe): Pohjoine Rein da Vestfalii, Baden-Vürtemberg, Bavarii, Gessen, Gamburg.
Kogosüd?iproduktan palad: mai?anduz 0,7?%, tegimi?t 30,7?%, holiti?iden sfer 68,6?% (vn 2017 andmused). Radajiden 1,4?% oma ottud agrokompleksha, 24,2?% ratas industrijas, 74,3?% — holiti?iden sferas (2016).
Vl 2012 Saksanman p?eksport oli ma?ini?tonsauvomi?en produkcii (l?z 25?%, sid? kesken erazvui??ed likutimed 4?%), avtod (11?%), toi?ed likkuimed da niiden palad (11?%); toine eksport oli zell?d (4?%), kuld (1?%), kivivoi (1?%). Saksanma om koumanz' surtte tegimi?ton produkcijan da holiti?iden eksportirui mail'mas (2016, 1,6 trln US$)[7], AüV:oiden i Kitain j?l'ghe (2,2 trln US$ kaikutte), h?tken aigan oli kahtendel sijal edel Kitain ?ingotest.
Homai?endad
vajehta- ↑ Saksanman ristiti?ton endustuz vn 2018 heinkus // Mail'man faktoiden kirj. — Cia.gov. (angl.)
- ↑ Edel 2002. vot — saksan mark.
- ↑ Muga?o .eu kuti Eü:n ühtnii.
- ↑ Saksanman Konstitucijan tekstad constituteproject.org-saital. (angl.)
- ↑ Saksanman Konstitucijan tekst vl 1991. — 1000dokumente.de. (ven.)
- ↑ Country comparison: GDP (purchasing power parity), 2017 estimate (Valdkundoiden rindatuz: KSP ostmi?mahtusen tazolugunke, vn 2017 endustuz) // Mail'man faktoiden kirj. — Cia.gov. (angl.)
- ↑ Exports of goods and services, current US$, 2016 (Tavaroiden da holiti?iden vend, US$, 2016). — Mail'man bank (data.worldbank.org). (angl.)
Irdkosketused
vajehta- Tobmuz
- Saksanman Federativi?en Suiman (Bundestag:an) oficialine sait (bundestag.de). (saks.) (angl.) (fr.) (arab.)
- Saksanman federali?en kancleran oficialine sait (bundeskanzlerin.de). (saks.) (angl.)
- Saksanman federali?en ohjastusen oficialine sait (bundesregierung.de). (saks.) (angl.) (fr.)
- Saksanman prezidentan oficialine sait (bundespraesident.de). (saks.) (angl.)
- ühthine informacii valdkundas
- Saksanman Federativi?en Tazovaldkundan informacine sait (deutschland.de). (saks.) (angl.) (fr.) (isp.) (port.) (turk.) (ven.) (kit.) (arab.)
| Saksanma Vikiaitas |
| Saksanman federacijanmad da niiden administrativi?ed keskused | ||
| Alasaksonii (Gannover) | Baden-Vürtemberg (?tuttgart) | Bavarii (Münhen) | Berlin | Brandenburg (Potsdam) | Joudjaline Ganzejan Bremen-lidn (Bremen) | Joudjaline da Ganzejan Gamburg-lidn | Gessen (Visbaden) | Meklenburg da Ezine Pomeranii (?verin) | Pohjoine Rein da Vestfalii (Düssel'dorf) | Reinland-Pfal'c (Mainc) | Saar (Saarbrükken) | Saksonii (Drezden) | Saksonii-Anhal't (Magdeburg) | ?lezvig-Gol'?tein (Kil') | Türingii (Erfurt) | ||
| Evropan valdkundad | ||
 ? | ||
|
1 Om Azijas muga?o. |